Typisch jaren 30
De kamer en suite is een klassiek element dat je nog steeds veel tegenkomt in jaren 30 woningen. De indeling met een voor- en achterkamer, slim gescheiden door schuifdeuren en vaste kasten, combineert sfeer met functionaliteit.
In dit artikel lees je wat deze indeling precies inhoudt, waarom ze zo populair werd en hoe je er tijdens een verbouwing of renovatie mee omgaat. Ook geven we tips voor onderhoud en herstel van veelvoorkomende gebreken.
Wat is een kamer en suite en wat is de functie?
Een kamer en suite bestaat uit twee kamers met schuifdeuren in het midden. In de volksmond worden deze schuifdeuren vaak “ensuite” genoemd. Toch klopt dat niet helemaal. De term en suite komt uit het Frans en betekent “in verbinding met”. Het verwijst naar de indeling van twee kamers die met elkaar verbonden zijn. De hele combinatie van voor- en achterkamer, met schuifdeuren en kastenwand, heet de kamer en suite.
Die deuren hebben vaak glas in lood. Aan beide zijden zitten vaste inbouwkasten. Samen vormen ze een slimme scheiding tussen zit- en eetkamer. De voorkamer ligt meestal aan de straatzijde en wordt gebruikt als zitkamer. De achterkamer ligt aan de tuinzijde en fungeert als eetkamer. Deze indeling is nog steeds te herkennen in veel jaren 30 woningen.
De kamer en suite geeft rust, structuur en flexibiliteit. Met de schuifdeuren kan je de voor- en achterkamer van elkaar scheiden. Zo kunnen de kinderen gamen in de voorkamer en kunnen jullie nog een gesprek met elkaar voeren in de achterkamer. Natuurlijk staan de deuren meestal open, dit geeft licht en ruimte aan de kamers. De vaste kasten zorgen voor bergruimte zonder losse meubels.
De kamer en suite in het gevelbeeld
De indeling van de kamer en suite is ook zichtbaar aan de buitenkant van de woning. Aan de straatzijde zie je vaak een erker, passend bij de zitkamer. Aan de achterzijde zijn er vaak grote ramen of openslaande deuren bij de eetkamer.
Deze logische opbouw maakt de woning herkenbaar en evenwichtig. Wil je hier meer over weten? Bekijk ook onze pagina over de erker in de jaren 30 woning.
Verschillende indelingen
Niet elke kamer en suite is hetzelfde. Er zijn symmetrische varianten, waarbij de schuifdeuren centraal tussen twee gelijke kasten zitten. In andere woningen is de indeling juist asymmetrisch.
Ook de afwerking verschilt: sober of juist rijk gedetailleerd, afhankelijk van bouwjaar, architect of budget.
Hieronder tonen we enkele voorbeelden van kamers en suite die wij zijn tegengekomen in onze projecten.
De kamer en suite door de jaren heen
De kamer en suite ontstaat in de 18e eeuw en wordt vanaf de 19e eeuw toegepast in luxere woningen. In Nederland raakt de indeling in trek rond 1870, tijdens de industrialisatie.
In de jaren 30 wordt het een standaardindeling in de middenklassebouw. Na de Tweede Wereldoorlog verandert dat. Woningen worden open en functioneel ingericht. In de jaren ’60 en ’70 worden veel kamers en suite gesloopt. Oude details maken plaats voor praktische oplossingen.
Tegen het eind van de 20e eeuw komt er herwaardering voor oorspronkelijke elementen. De kamer en suite keert terug, zowel als historisch element als functionele indeling.
In veel van onze projecten proberen we de kamer en suite te behouden. Is dat niet mogelijk, dan zoeken we naar een passende oplossing. Soms brengen we een originele variant terug. In andere gevallen kiezen we voor een moderne uitvoering met veel glas, zodat de ruimtes afgesloten kunnen worden zonder dat de openheid van de woning verloren gaat.
Onhandigheden van de kamer en suite
De kamer en suite is een geliefd onderdeel van de jaren 30 woning, maar kent ook een aantal praktische beperkingen. In sommige woningen nemen de kasten en haarden rondom de schuifdeuren veel ruimte in beslag. Zeker als de haarden niet meer in gebruik zijn, verlies je al snel een vierkante meter woonoppervlak en (niet onbelangrijk) veel indelingsvrijheid.
Ook de vaste kasten hebben zo hun beperkingen. Hoewel extra opbergruimte altijd welkom is, zijn deze kasten vaak ondiep. Dat komt doordat de schuifdeuren ertussen moeten kunnen schuiven. Grote of diepe spullen passen er meestal niet in.
Misschien is het grootste nadeel dat de kamer en suite is afgestemd op de oorspronkelijke indeling van de woning. Als je bijvoorbeeld een aanbouw aan de achterzijde realiseert, verandert de verhouding tussen voor- en achterkamer. De zitkamer (voorkamer) blijft klein, terwijl de achterkamer opeens veel ruimer wordt. In zo’n geval kan het nodig zijn om de kamer en suite te verplaatsen of te herzien.
Ondanks de beperkingen vinden we de kamer en suite nog steeds één van de mooiste onderdelen van de jaren 30 woning!
Wat te doen met de kamer en suite tijdens een verbouwing
Ga je de woning grondig verbouwen? Dan is de kans groot dat de hele begane grondvloer wordt aangepakt. In veel jaren 30 woningen betekent dit dat de ongeïsoleerde houten vloer wordt vervangen door een geïsoleerde betonvloer.
Goed nieuws: in de meeste gevallen kunnen de kamer en suite-deuren en kasten gewoon blijven zitten. De aannemer kan de kasten tijdelijk ondersteunen met een constructie. Zo kan de vloer eronder worden verwijderd en opnieuw opgebouwd, terwijl de originele kamer en suite intact blijft.
Soms gaat de indeling van de woning zodanig op de schop dat de kamer en suite echt moet wijken. Ook dan zijn er oplossingen. De kasten en deuren kunnen op een nieuwe plek worden teruggebracht, eventueel met hergebruik van originele onderdelen. Je behoudt dan de uitstraling, maar in een aangepaste indeling.
Wil je een modernere oplossing? Dan kun je kiezen voor een eigentijdse variant met veel glas. Zo blijft het principe van de kamer en suite bestaan, maar in een open en transparanter jasje dat past bij de nieuwe inrichting.
Veel voorkomende bouwkundige gebreken
De meeste kamers en suite zijn zo’n 100 jaar oud. Daarom komen er regelmatig gebreken voor, zoals:
- Schuifdeuren die vastlopen of scheef hangen
- Verzakking van de vloer tussen de kamers
- Beschadigd of ontbrekend glas
Onderhoud van de kamer en suite
Met goed onderhoud blijft de kamer en suite in goede staat. Enkele tips:
- Smeer de rails en rollers van de schuifdeuren regelmatig, bijvoorbeeld met siliconenspray
- Verwijder stof uit de rails met een smal mondstuk van de stofzuiger
- Controleer houtwerk en schilderwerk op slijtage of roest
- Laat kapotte ruiten of glas-in-lood herstellen
- Stel scheef hangende deuren opnieuw af of laat dit doen
Wil je niet alleen onderhoud doen, maar ook je woning verduurzamen? Bekijk dan onze pagina over duurzaam verbouwen van jaren 30 woningen.
